Vanwege een ernstig cellentekort heeft het kabinet besloten om gedetineerden vanaf deze week drie dagen eerder vrij te laten. Deze tijdelijke maatregel moet de druk op de gevangenissen verlichten en verdere overbezetting voorkomen.
Ernstig capaciteitsprobleem
De Nederlandse gevangenissen kampen met een structureel tekort aan cellen. Staatssecretaris Coenradie van Justitie benadrukt dat eerdere pogingen om dit probleem aan te pakken onvoldoende effect hebben gehad. Ondanks het gebruik van extra politiecellen is de situatie nijpend, en wordt gevreesd voor een ‘code zwart’, waarbij alle beschikbare cellen vol zitten.
Wie komt in aanmerking voor vervroegde vrijlating?
De maatregel geldt voor de meeste gedetineerden, met enkele uitzonderingen. Zo komen personen met een straf korter dan een week of een combinatie van gevangenisstraf en tbs niet in aanmerking. Zelfs veroordeelden voor zware misdrijven zoals moord of verkrachting kunnen echter vervroegd vrijkomen. Het beleid heeft dan ook tot zorgen geleid bij verschillende partijen, waaronder de Raad voor de rechtspraak.
Reacties op het beleid
De Raad voor de rechtspraak waarschuwt dat rechterlijke uitspraken volledig moeten worden uitgevoerd en dat de staat verantwoordelijk is voor het bieden van voldoende capaciteit. Staatssecretaris Coenradie geeft aan dat ze deze stap met tegenzin neemt en belooft de maatregel terug te draaien zodra er voldoende capaciteit beschikbaar is.
Toekomstplannen
Om het capaciteitsprobleem op te lossen, overweegt het kabinet verschillende maatregelen. Deze omvatten het heropenen van gesloten gevangenissen, het plaatsen van tijdelijke containercomplexen en zelfs het uitplaatsen van Nederlandse gedetineerden naar buitenlandse cellen. Daarnaast is het mogelijk dat het beleid van vervroegde vrijlating wordt uitgebreid als de situatie verergert.
