Kunstmatige intelligentie, zoals ChatGPT, wordt steeds vaker ingezet om Sinterklaasgedichten te schrijven. Hoewel het gebruik hiervan toeneemt, blijft het onderwerp verdeeldheid oproepen: is het een handig hulpmiddel of doet het afbreuk aan de traditie?
AI voor persoonlijke gedichten
Volgens AI-specialist Lars van Gils gebruiken veel mensen tools zoals ChatGPT om hulp te krijgen bij hun Sinterklaasgedichten. Tijdens trainingen geeft ongeveer de helft van de deelnemers aan al eens een chatbot te hebben gebruikt. Van Gils benadrukt dat het belangrijk is om duidelijke instructies te geven aan de AI. Dit kan door de rol van de chatbot te specificeren (bijvoorbeeld als dichter), informatie over de ontvanger te delen en een toon of rijmschema te bepalen. Met de juiste aanwijzingen kan een chatbot verrassend persoonlijke resultaten leveren.
Kritiek op gebruik van AI
Niet iedereen juicht het gebruik van AI toe. Michael Janus van Mick’s Rijmwoordenboek wijst op het persoonlijke karakter van een Sinterklaasgedicht, dat vaak gekenmerkt wordt door een speelse en eigenzinnige schrijfstijl. Dichter en cultuurhistoricus Jan de Bas benadrukt dat een goed gedicht origineel en persoonlijk moet zijn, met een ritme dat aanspreekt en bij voorkeur humor en ironie bevat. Hij stelt dat het volledig uitbesteden van een gedicht aan een chatbot afbreuk doet aan de creativiteit die bij het feest hoort.
Hulp of volledige vervanging?
Tools zoals ChatGPT en PromptGorillas worden vaak gebruikt als inspiratiebron. Zo lanceerde PromptGorillas recent een speciale chatbot voor Sinterklaasgedichten, die in enkele dagen al 80.000 keer werd gebruikt. Janus vindt dat hulpmiddelen zoals rijmwoordenboeken of chatbots nuttig kunnen zijn, maar benadrukt dat ze vooral bedoeld zijn om een startpunt te bieden. Het volledig door een chatbot laten schrijven van een gedicht voelt volgens hem alsof iemand anders een cadeau voor je koopt.
Van Gils ziet het gebruik van AI als een moderne variant van het ophalen van gedichten van internet, een praktijk die al langer populair is. Volgens hem biedt AI juist de mogelijkheid om bestaande teksten te personaliseren en verder te verfijnen.
Een traditie in een nieuw jasje?
De traditie van Sinterklaasgedichten, die teruggaat tot de vroege 20e eeuw, blijft evolueren. Hoewel de technologie nieuwe mogelijkheden biedt, blijft het persoonlijke element voor velen essentieel. Uiteindelijk draait het om de balans tussen gemak en authenticiteit.
