Nederland loopt steeds verder achter op het gebied van innovatie en technologie. Ondernemers uit de techsector klagen dat ingewikkelde wet- en regelgeving hun groei belemmert. Prins Constantijn van Oranje, speciaal gezant van Techleap, stelt: “Bij de grootste technologische ontwikkelingen, zoals AI, spelen we nauwelijks een rol.”
Strenge regels maken investeren moeilijk
Een van de kritische ondernemers is Job van der Voort, oprichter van het miljardenbedrijf Remote, dat bedrijven helpt wereldwijd personeel aan te nemen en uit te betalen. Zijn onderneming is in de VS geregistreerd, en hij zou andere ondernemers niet aanraden om een start-up in Nederland te beginnen. “We gaan kapot aan idiote regelgeving,” zegt hij.
Deze trend wordt bevestigd door een nieuw rapport over de staat van de techsector in Nederland en Europa, dat morgen verschijnt. Daaruit blijkt dat het aantal nieuwe start-ups in Nederland sterk is gedaald: van 197 in 2023 naar slechts 128 in 2024. Bovendien weet slechts 22 procent van de Nederlandse start-ups door te groeien naar een zogeheten scale-up, terwijl dat percentage in de VS bijna 55 procent is.
Durfkapitaal verdwijnt naar het buitenland
Ook het aantrekken van investeringen verloopt steeds moeizamer. Waar Amerikaanse investeerders grote risico’s durven te nemen en snel inspelen op trends in AI en biotech, blijft Nederland achter. Prins Constantijn wijst op het verschil in mentaliteit: “In Amerika is men bereid miljarden te investeren. Hier vinden we honderd miljoen al veel.”
Van der Voort hekelt daarnaast de Nederlandse arbeidswetgeving. “Als een werknemer ziek wordt, zit je daar als bedrijf twee jaar aan vast. Dat is niet te doen voor een start-up die snel moet kunnen groeien én krimpen.” Hij waarschuwt dat een welvaartsstaat zonder succesvol bedrijfsleven niet houdbaar is.
Overheid trekt steun voor innovatie in
Volgens de techsector zou de overheid een grotere rol moeten spelen in het stimuleren van innovatie. Maar juist nu heeft het kabinet het Nationaal Groeifonds, waarin 20 miljard euro zat voor duurzame en structurele economische groei, stopgezet. Prins Constantijn noemt dat een gemiste kans. “Als je als land concurrerend wilt blijven, moet je strategische keuzes maken.”
Meer investeren in kennis en talent
Een sterke kenniseconomie begint volgens Van Oranje bij goed onderwijs en talentontwikkeling. “De beste universiteiten brengen ook de beste bedrijven voort.” Hij wijst naar India als voorbeeld: “In tien jaar tijd hebben ze daar enorme stappen gezet. Veel van wat wij ook hadden kunnen doen, maar hebben nagelaten.”
Ook Mario Draghi, voormalig topman van de Europese Centrale Bank, waarschuwde Ursula von der Leyen dat Europa ingrijpend moet veranderen om economisch mee te blijven doen. Volgens hem zijn honderden miljarden extra nodig om de Europese economie te redden.
Strenge regelgeving belemmert groei
Draghi pleit ervoor om meer te investeren in kennis en innovatie en om onnodige wetgeving af te bouwen. De techsector is het daarmee eens. Prins Constantijn benadrukt dat start-ups essentieel zijn, maar dat grote bedrijven uiteindelijk de toon zetten. “Als Europa relevant wil blijven, moeten we start-ups de ruimte geven om uit te groeien tot miljardenbedrijven. Maar dat is nu ontzettend lastig.”
