De Amerikaanse president Donald Trump heeft per decreet sancties ingesteld tegen het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag. De maatregel volgt op de arrestatiebevelen die het hof heeft uitgevaardigd tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en voormalig minister van Defensie Yoav Gallant. Beiden worden verdacht van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid in de Gazastrook.
Straf voor ICC-onderzoek naar bondgenoten VS
Het ICC kondigde de arrestatiebevelen in november vorig jaar aan, wat leidde tot hevige kritiek van zowel Israël als de Verenigde Staten. Netanyahu is momenteel op bezoek in Washington, en Trumps besluit wordt gezien als een gebaar van steun aan de Israëlische regering.
De sancties houden in dat individuen die het ICC helpen bij onderzoeken naar Amerikaanse burgers of bondgenoten van de VS financiële straffen en visarestricties opgelegd kunnen krijgen. Trump spreekt in het decreet over “voelbare en significante consequenties” voor het hof.
Politieke steun voor sancties
Vorige week probeerde de Republikeinse meerderheid in de Senaat al sancties tegen het ICC in te voeren via het parlement, maar Democratische senatoren wisten dit te blokkeren. Trump heeft nu zelfstandig ingegrepen met een presidentieel decreet.
Correspondent Sjoerd den Daas merkt op dat het decreet in lijn ligt met de Amerikaanse politiek ten opzichte van het Strafhof:
“Zowel Democraten als Republikeinen moeten niets hebben van het ICC. Beiden vinden dat Israël ver mag gaan in wat zij zien als zelfverdediging. Trump zet met dit decreet een krachtig signaal neer: blijf af van Amerikaanse belangen en die van onze bondgenoten.”
De VS erkent het Strafhof officieel niet en heeft in het verleden vaker sancties opgelegd. Tijdens zijn eerste ambtstermijn in 2020 nam Trump al maatregelen tegen ICC-hoofdaanklager Fatou Bensouda en een medewerker, vanwege een onderzoek naar mogelijke Amerikaanse oorlogsmisdaden in Afghanistan.
ICC voorzag sancties en betaalde personeel vooruit
Volgens bronnen van persbureau Reuters was het ICC voorbereid op mogelijke sancties en heeft het personeel vorige maand alvast drie maanden salaris vooruit betaald. De Japanse rechter Tomoko Akane, voorzitter van het hof, waarschuwde eerder dat sancties “het werk van het Strafhof ondermijnen en het voortbestaan ervan in gevaar kunnen brengen.”
Het Internationaal Strafhof heeft wereldwijd 125 aangesloten landen, waaronder Nederland. De VS, China, Rusland en Israël behoren niet tot de deelnemende landen.
Zelfs binnen landen die wél aangesloten zijn bij het ICC, zorgden de arrestatiebevelen voor Netanyahu en Gallant voor spanningen. Zo besloot Polen vorige maand om Netanyahu niet te arresteren als hij een herdenking in Auschwitz zou bijwonen. Uiteindelijk werd de Israëlische minister van Onderwijs, Yoav Kisch, in zijn plaats gestuurd.
