Een nieuwe naam voor een vertrouwde titel
De titel Dichter des Vaderlands, die sinds 2000 werd gebruikt, is vervangen door Dichter der Nederlanden. De naamswijziging is doorgevoerd omdat de term ‘vaderlands’ door de huidige titelhouders als verouderd wordt ervaren. Ook andere nationale titels, zoals Denker des Vaderlands, krijgen een soortgelijke aanpassing.
De beslissing komt voort uit een gedeeld gevoel onder de huidige dragers van de titel. Volgens hen past een open en tijdloze benaming beter bij de hedendaagse samenleving.
Waarom deze wijziging?
Babs Gons, die in 2023 werd benoemd tot Dichter des Vaderlands, merkte dat de gevoelswaarde van de term is veranderd. De oorspronkelijke ironische ondertoon werd niet altijd herkend, en de betekenis van woorden verandert door de tijd heen.
Ook andere titelhouders, zoals componist Anne-Maartje Lemereis, theoloog Mirella Klomp, fotograaf Marwan Magroun, denker Marjan Slob en stripmaker Jan Vriends, delen dit standpunt.
De keuze voor Dichter der Nederlanden heeft als doel om geen onderscheid meer te maken tussen vaderland en moederland. Dit sluit beter aan bij de diversiteit van Nederland en de maatschappelijke ontwikkelingen.
Een titel die iedereen omvat: Dichter der Nederlanden
Babs Gons licht toe:
“Als Dichter der Nederlanden sta ik graag voor alle Nederlanden waaruit wij bestaan. We hebben een vaderland en een moederland, adoptielanden, tweede en derde landen. We zijn zoveel Nederlanden: Europese Nederlanden, Caraïbische Nederlanden, zeelanden, randstadlanden, plattelanden, enzovoorts.”
De naamswijziging past in een bredere trend waarin traditionele titels worden aangepast aan de hedendaagse maatschappij. Ook de oorsprong van de titel zelf – die in 2000 werd geïntroduceerd naar Engels voorbeeld – laat zien dat de functie zich blijft ontwikkelen.