De uitdaging van fairtrade sieraden: eerste stappen naar duurzaamheid

De sieradenindustrie zet voorzichtig stappen richting meer duurzaamheid, met initiatieven zoals traceerbare edelstenen, gerecycled goud en zilver, en laboratoriumdiamanten. Deze transitie verloopt echter niet zonder obstakels.

Traceerbaarheid van edelstenen

Het Nederlandse sieradenmerk ‘A Beautiful Story’ ontving een subsidie om de herkomst van hun edelstenen te achterhalen. Sinds 2021 probeert het bedrijf de oorsprong van de jaarlijks gebruikte miljoen stenen te traceren. CEO Cathelijne Lania benadrukt de complexiteit van dit proces: “We wilden weten waar ze vandaan komen. En dat bleek een ondoordringbaar netwerk van handelaren. De bron is niet altijd duidelijk.” Het bedrijf streeft ernaar te achterhalen waar de stenen worden gedolven en of de delvers een eerlijke prijs ontvangen.

Risico’s in de kleinschalige mijnbouw

Wereldwijd zijn ongeveer 45 miljoen mensen actief in de kleinschalige mijnbouw. Deze sector kent aanzienlijke risico’s op het gebied van mensenrechten en milieu. Boukje Theeuwes van Solidaridad wijst op problemen zoals kinderarbeid, gedwongen arbeid, dodelijke ongevallen en milieuvervuiling door het gebruik van kwik. Deze omstandigheden benadrukken de noodzaak van duurzame en eerlijke praktijken in de mijnbouw.

Overstap naar synthetische diamanten

Het Deense sieradenmerk Pandora besloot in 2021 over te stappen op in het laboratorium gecreëerde diamanten. Mads Twomey-Madsen, verantwoordelijk voor de duurzaamheid bij Pandora, stelt dat synthetische diamanten slechts vijf procent van de CO2-uitstoot van natuurlijke diamanten veroorzaken. De vraag naar deze synthetische varianten groeit snel; in de VS is inmiddels de helft van de verkochte diamanten afkomstig uit het lab. Dit heeft geleid tot een prijsdaling van ongeveer dertig procent voor natuurlijke diamanten in de afgelopen jaren.

Gerecycled goud en zilver

Juwelier en edelsmid Rikkoert uit Schoonhoven smelt oud goud om tot nieuwe sieraden. Directeur Ab Rikkoert geeft aan dat bijna al het goud dat zij gebruiken, afkomstig is van oude sieraden. Volgens de beroepsvereniging van de Nederlandse goud-, zilver- en edelstenenbranche geldt dit voor alle gouden sieraden in Nederland. Hoewel de exacte herkomst van het gerecyclede goud niet altijd te traceren is, draagt hergebruik bij aan CO2-reductie. Theeuwes van Solidaridad benadrukt echter dat gerecycled goud geen invloed heeft op de hoeveelheid nieuw gemijnd goud of de omstandigheden in de mijnen. Ongeveer een derde van de wereldwijde vraag naar goud kan worden vervuld met gerecycled materiaal; de rest komt uit nieuwe mijnbouw.

Aanpassing van de toeleveringsketen

Pandora stapte ook over op gerecycled zilver en goud, wat een volledige herziening van de toeleveringsketen vereiste. Twomey-Madsen benadrukt het belang van traceerbaarheid bij leveranciers, zodat alle processen gevolgd kunnen worden. Deze transitie nam vier jaar in beslag.

In Tanzania worden inmiddels stappen gezet om mijnwerkers een eerlijk inkomen te bieden, wat bijdraagt aan de verduurzaming van de sieradenindustrie.

Foto van Mark Jansen

Mark Jansen

Mark Jansen is een gedreven onderzoeksjournalist gespecialiseerd in binnenlandse zaken. Met een achtergrond in Politicologie aan de Universiteit Leiden heeft hij de afgelopen tien jaar verhalen blootgelegd die lokale gemeenschappen raken. Dankzij zijn toewijding aan feitelijke verslaggeving blijven lezers op de hoogte van belangrijke ontwikkelingen binnen Nederland.

Net binnen

Aanbevolen artikelen